Stanowisko w sprawie zmiany Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Dnia 20 września 2005 r. wypracowano stanowisko Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego w sprawie zmiany Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Poniżej jego treść.
W trosce o rozwój gospodarczy Polski, uznając inwestycje za jeden z priorytetów rozwoju kraju, w celu ich usprawnienia i przerwania istniejącego zastoju inwestycyjnego, wnosimy niniejszym o pilne podjęcie prac nad aktualizacją ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, poprzez:
1) uchylenie zapisów art. 4, ust. 2,
2) zmianę art. 16, ust. 1 na:
„1. Plan miejscowy sporządza się w zależności od potrzeb w skali 1: 500, 1: 1 000, 1: 2 000 i 1: 5 000 z wykorzystaniem urzędowych kopii map zasadniczych albo w przypadku ich braku map katastralnych, gromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.”
3) uchylenie rozdziału 5,
4) uchylenie art. 86,
5) uchylenie w art. 87, ust. 3 słów: „jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2003 r.” i nadanie następującego brzmienia:
„3) Obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed dniem 1 stycznia 1995 r. zachowują moc do czasu uchwalenia nowych planów.”
UZASADNIENIE
Zmiana ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zaproponowanym zakresie oznacza rezygnację z możliwości lokalizacji inwestycji bez obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a dzięki propozycji przywrócenia do życia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych przez samorządy gminne przed 1 stycznia 2005 r. poprzez uchylenie dotychczasowych przepisów zawartych w art. 87, ust. 3 gminy będą posiadały narzędzia do lokalizacji inwestycji.
Funkcjonujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego opracowane przez samorządy gminne przed 1 stycznia 1995 r. obejmowały prawie cały kraj i spełniały bardzo ważne funkcje porządkujące ład przestrzenny w gminach. Plany te były w większości przypadków aktualne, a tam gdzie one uległy dezaktualizacji samorządy mogły dokonać ich aktualizacji lub opracować nowe plany, co też czyniono w latach 1995-2003 na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym jak też po 2003 r. na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Wprowadzony ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym niefortunny przepis zawarty w art. 87, ust. 3 likwidujący miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego opracowane przed 1 stycznia 1995 r. pozbawił gminy podstawowego narzędzia pracy w zakresie lokalizacji inwestycji, a wprowadzone tą ustawą przepisy zawarte w rozdziale 5 stworzyły sytuację, w której nagminnie można naruszać ład przestrzenny, a także działają korupcjogennie, gdyż różnie można interpretować np. tzw. „dobre sąsiedztwo” uwzględniane w decyzjach o warunkach zabudowy.
Tych złych sytuacji można się ustrzec tylko poprzez opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które służą wprost do wydawania pozwoleń na budowę.
Polityka ostatnich lat wskazuje, że coraz mniej opracowuje się miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, natomiast kwitnie dowolność lokalizacyjna szkodząca ładowi przestrzennemu. Brak planów miejscowych jest wąskim gardłem inwestycji w Polsce. Z tego też względu należy przywrócić obowiązek wydawania pozwoleń na budowę wyłącznie na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, a ponieważ nowych planów brak, to najłatwiej można załatwić ten problem przywracając do życia miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego opracowane przed 1995 r. oraz pozostawić samorządom gminnym możliwość ich aktualizacji, bo życie wymusi takie działania.
Celowa jest też zmiana dotycząca skali map służących do opracowania planów miejscowych, ponieważ opracowując plan gmina powinna decydować o skali planu w zależności od potrzeb, stosując skale od 1: 500 do 1: 5 000.
Zdajmy sobie sprawę, że należy poddać analizie cały pakiet ustaw dotyczących systemu gospodarki, w tym gospodarki przestrzennej, jednakże jest to zadanie długofalowe, a życie gospodarcze wymaga dziś podjęcia kroków doraźnych w celu uzdrowienia chorej, źle działającej gospodarki przestrzennej, będącej hamulcem rozwoju gospodarczego kraju.
Zmiana ustawy pozwoliłaby znacznie ograniczyć koszty opracowania nowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ponoszonych przez gminy, zaś budżet państwa nie poniesie z tego tytułu żadnych kosztów.
Przewodniczący Zarządu Związku Gmin
Wiejskich Województwa Podlaskiego
Mirosław Lech