Stanowisko w sprawie projektu ustawy o funduszu sołeckim
Dnia 19 stycznia 2007 r. wypracowano stanowisko Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego w sprawie projektu ustawy o funduszu sołeckim. Poniżej jego treść.
Zebrani na spotkaniu Wójtowie i Burmistrzowie zdecydowanie protestują przeciwko proponowanemu przez posłów projektowi ustawy o funduszu sołeckim.
W artykule 1 i 2 projektu ustawy przewiduje się, iż fundusz sołecki, jako fundusz celowy, jest tworzony obligatoryjnie. Świadczy o tym użycie formy „tworzy się”, a nie „może być tworzony”.
Należy zwrócić uwagę, iż w przypadku dużego rozdrobnienia sołectw, które nie rzadko w przypadku gmin wiejskich obejmują kilka lub kilkanaście gospodarstw, to środki takiego funduszu byłyby zbyt skromne na realizację jakichkolwiek inwestycji, a na pewno uszczuplałoby to ogólne środki finansowe, którymi mogłaby dysponować rada gminy.
Zwracamy uwagę, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), jak też przepisy ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.) nie zabraniają przekazywania środków finansowych oraz mienia na rzecz jednostek pomocniczych gminy, jakimi są sołectwa, zasady dysponowania tymi środkami regulowane są zazwyczaj w statutach tych jednostek. Dlatego też brak jest uzasadnionych podstaw faktycznych i prawnych do uchwalania nowego aktu prawnego dotyczącego wyposażenia sołectw w środki finansowe. Obligatoryjne tworzenie funduszy celowych zuboży i tak niskie dochody gmin o środki finansowe przekazane do tych funduszy, obciąży urzędy gmin dodatkowymi obowiązkami dotyczącymi obsługi finansowej i administracyjnej tych funduszy, a w szczególności skarbników gmin, którzy przejmą odpowiedzialność za gospodarkę finansową tych funduszy.
Nie może ujść uwadze, że zapisy zawarte w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 projektu ustawy, są sprzeczne między sobą i niezgodne z przepisami prawa cywilnego.
Skoro przepis art. 7 ust. 2 projektu ustawy stanowi, iż sołtys zawiera umowy w imieniu gminy, to również zaciąga zobowiązania w jej imieniu. Dlatego też zapis art. 8 ust. 1, że „gmina nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania zaciągane ze środków funduszu” jest zapisem bezprzedmiotowym i sprzecznym z zasadami określonymi w przepisach kodeksu cywilnego.
Należy podkreślić, że zgodnie z art.46 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, oświadczenie woli w imieniu gminy składa wójt lub na podstawie jego upoważnienia zastępca samodzielnie albo wraz z inną osobą. Proponowane zmiany ustawy o samorządzie gminnym są również bezprzedmiotowe, albowiem w świetle przepisów tej ustawy, sołtysi w chwili obecnej mogą uczestniczyć we wszystkich sesjach rad gmin i mają prawo wydawania opinii oraz zgłaszania uwag do wszystkich projektów ustaw. W wielu gminach, dla sołtysów już zostały ustalone diety za uczestnictwo w sesjach rady, a w statutach sołectw przewidziano uprawnienia dla sołectw w zakresie zgłaszania projektów uchwał w sprawach dotyczących danej jednostki pomocniczej.
Reasumując powyższe, przyjęcie omawianego projektu ustawy jest nie tylko bezzasadne, ale wręcz szkodliwe dla samorządów wiejskich, gdyż niepotrzebnie rozdrabnia skromne, wolne środki, którymi one dysponują, w efekcie ograniczając możliwości korzystania z funduszy unijnych.
Przewodniczący Zarządu Związku Gmin
Wiejskich Województwa Podlaskiego
Mirosław Lech