Stanowisko w sprawie planowanych zmian w ordynacji wyborczej zmierzających do zniszczenia polskiej samorządności

17 lutego 2017 r. skierowano do Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów, Prezesa PiS, Wojewody Podlaskiego stanowisko w sprawie planowanych zmian w ordynacji wyborczej zmierzającej do zniszczenia polskiej samorządności. Poniżej jego treść:
Z największym niepokojem odnotowujemy niesłuszną, bezprzedmiotową coraz bardziej rosnącą falę niechęci w stosunku do osób piastujących obecnie stanowiska organów wykonawczych gmin. W związku z zapowiadanymi zmianami w ordynacji wyborczej do samorządów z ust wielu polityków, a nawet  przedstawicieli Rządu kierowane są pod naszym adresem obraźliwe słowa,  które nie służą wzmocnieniu roli i pozycji samorządów oraz partnerstwa między jego jednostkami, a administracją rządową. Gminna reforma samorządowa jest powszechnie uważana za jeden z najbardziej udanych obszarów polskiej transformacji ustrojowej, a samorządy ze swoimi liderami cieszą się największym zaufaniem spośród wszystkich instytucji państwa. Niezgodnym z Konstytucją jest pozbawianie bez wyroku sądu biernego prawa wyborczego.
Należy zwrócić uwagę na fakt, iż wybór bezpośredni wójta, burmistrza, prezydenta doprowadził do stabilizacji organu wykonawczego i poprawy jakości zarządzania. Jedynie w wyborach samorządowych obywatele faktycznie decydują, kto będzie reprezentował interesy publiczne mieszkańców. Nie odbierajmy naszym rodakom prawa do decydowania. Polacy najlepiej wiedzą na kogo głosować.
Jest wiele argumentów, które przemawiają za tym, by nie ograniczać  się do dwukadencyjności:

• Ze wszystkich szczebli samorządowych istniejących w Polsce jedynie wójt, burmistrz, prezydent wybierany jest przez całą społeczność w wyborach bezpośrednich.
• W ostatnich wyborach wymieniło się 33% włodarzy gmin w Polsce, a w woj. podlaskim 48%. Tylko 28% sprawuje funkcję dłużej niż trzy kadencje.
• Dwukadencyjność w samorządach w połączeniu z bezpośrednimi wyborami praktycznie nie występuje w systemach demokratycznych.
• Wyniki wszelkich rankingów samorządowych wskazują, że zadania publiczne zdecydowanie lepiej wykonują samorządy, w których wójt, burmistrz, prezydent pełni funkcję kilka kadencji a najgorzej oceniane są te, w których następowały częste zmiany (Wspólnota, Rzeczpospolita).
• W małych samorządach wszystkie decyzje podlegają stałej kontroli społecznej i przejrzystość działań jest pełna. Mieszkańcy mają łatwą możliwość zauważenia każdej nieprawidłowości.
• Grozi to doborem negatywnym, ponieważ przejście z dobrej i stabilnej kariery zawodowej  do samorządu na kilka lat będzie obarczone zbyt dużym ryzykiem.
• Pierwsza kadencja to najczęściej realizacja zobowiązań poprzednika, uczenie się działalności samorządowej i przygotowywanie planów, dokumentacji, źródeł finansowania. W drugiej kadencji będzie dominować planowanie własnej przyszłości, a nie praca na rzecz gminy. Pokusą będzie też zadłużanie gminy, podejmowanie populistycznych decyzji (np. zwalnianie z podatków, rozdawnictwo, obniżanie opłat).
• Dwukadencyjność od 2018r. wyeliminuje z życia publicznego osoby, które uwierzyły w ideę samorządności, poświęciły jej znaczną część życia i co cztery lata poddawały się ocenie otrzymując zaufanie nawet 90% wyborców.

Jesteśmy za rozpoczęciem ogólnonarodowej debaty dotyczącej dwukadencyjności: wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów, marszałków, posłów i senatorów, jak również jednomandatowych okręgów wyborczych do wszystkich tych szczebli.
 
Przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wiejskich
Województwa Podlaskiego
Mirosław Lech
Do wiadomości:
1.Pan Jarosław Kaczyński Prezes PiS.
2.Pani Anna Maria Anders Senator RP, sekretarz stanu, Pełnomocnik Rządu do spraw Dialogu Międzynarodowego.
3.Pan Jan Dobrzyński Senator RP.
4.Pan Tadeusz Romańczuk Senator RP.
5.Pan Adam Andruszkiewicz Poseł RP.
6.Pan Mieczysław Kazimierz Baszko Poseł RP.
7.Pan Jacek Bogucki Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
8.Pan Krzysztof Jurgiel Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
9.Pan Jarosław Zieliński Sekretarz Stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
10.Pan Tomasz Cimoszewicz Poseł RP.
11.Pan Kazimierz Gwiazdowski Poseł RP.
12.Pan Lech Kołakowski Poseł RP.
13.Pani Bernadeta Krynicka Poseł RP.
14.Pani Dariusz Piontkowski Poseł RP.
15.Pan Krzysztof Truskolaski Poseł RP.
16.Pan Robert Tyszkiewicz Poseł RP.
17.Pan Jacek Żalek Poseł RP.
18.Pan Bohdan Paszkowski Wojewoda Podlaski.
19.Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego.
20.Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP.
21. Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej.