skip to Main Content
Stanowisko Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego Z Dnia  8 Października 2019 R. Dotyczące Zmiany Przepisów W Sprawie Ustalania Wskaźników Dochodów Gmin

Stanowisko Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego z dnia 8 października 2019 r. dotyczące zmiany przepisów w sprawie ustalania wskaźników dochodów gmin

Gminy województwa podlaskiego, zwracają uwagę na zbyt niskie dofinansowanie przyznawane gminom wiejskim ze środków Funduszu Dróg Samorządowych na podstawie ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Dróg Samorządowych (Dz. U. poz. 2161, z późn. zm.).

O przydziale środków z Funduszu Dróg Samorządowych decydują bowiem trzy czynniki: drogowy, ludnościowo-powierzchniowy i wyrównawczy. Czynnik wyrównawczy rozumiany jest jako wskaźnik proporcjonalny do stosunku wartości przeciętnej ogólnokrajowej produktu krajowego brutto na mieszkańca oraz wartości produktu krajowego brutto na mieszkańca w województwie. Obecnie funkcjonujący mechanizm wyrównawczy nie poprawia kondycji finansowej szczególnie małych gmin, albowiem przyjęte metodologie obliczania zamożności gmin nie oddają rzeczywistości.

Konstytucja RP w art. 167 przewiduje zapewnienie jednostkom samorządu terytorialnego udziału w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań. Finanse samorządowe definiowane są jako procesy związane zarówno z gromadzeniem, jak też rozdysponowywaniem środków publicznych, dlatego ocena zamożności gmin nie powinna opierać się wyłącznie na stronie dochodowej. Za miarę zamożności gmin przyjęto uznawać wielkość dochodów własnych, natomiast oparcie się tylko na jednym wskaźniku wywołuje duże wątpliwość, ponieważ nie jest uwzględniana strona wydatkowa budżetu. Zdarza się bowiem dosyć często, że  gminy o dużych dochodach mają poważne problemy finansowe. Gminy wiejskie coraz szybciej się wyludniają, co ma ogromny wpływ na wysokość wskaźnika dochodów na jednego mieszkańca. Ponadto przy dużej migracji ludności, nawet gminy bardzo biedne,  mają wysoki wskaźnik dochodów na jednego mieszkańca. Sposób obliczania wskaźnika dochodowości w gminach położonych na obszarach wiejskich o niskim poziomie zaludnienia wypacza faktyczny obraz zamożności gminy. Ogranicza to w dużej mierze pozyskiwanie zewnętrznych środków na inwestycje, ponieważ wiąże się to z wnoszeniem większego wkładu własnego, co ogranicza możliwość realizacji inwestycji przez wiele gmin.

Dochodowość poszczególnych jednostek j.s.t. wyznaczana za pośrednictwem  wskaźnika „G” nie oddaje stanu rzeczywistego zamożności gmin, nie uwzględnia bowiem między innymi, niejednokrotnie znaczących różnic w powierzchni gminy, przekładających się ostatecznie na większe bądź mniejsze możliwości finansowania czy współfinansowania inwestycji. Większa powierzchnia gminy nie zwalnia j.s.t. z realizacji zadań własnych, zaś przy obecnym podziale środków publicznych na realizację zadań własnych wręcz ogranicza możliwości zaspokojenia fundamentalnych potrzeb mieszkańców takich gmin. Jedną z opcji jest oparcie się na wskaźniku dochodowości przeliczonym dodatkowo przez powierzchnię danej j.st., co w konsekwencji skutkować będzie uwzględnieniem w takiej formule zarówno strony dochodowej jak i wydatkowej.

W związku z powyższym działając w imieniu Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego mając na uwadze żywotne interesy gmin tak zrzeszanych, jak i pozostałych z terenu całego kraju wnosimy o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w celu zmiany przepisów  ww. ustawy o  Funduszu Dróg Samorządowych, co zapewni  realizację zasady zrównoważonego rozwoju,  o której mowa  w art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wiejskich
Województwa Podlaskiego
Grzegorz Jakuć


Stanowisko przekazano do:
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju
Ministra Infrastruktury

Back To Top